Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý nước thải nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng

Nước thải phát sinh từ các công đoạn sản xuất và nước thải sinh hoạt từ nhà vệ sinh và từ những khu sinh hoạt của công nhân tự chảy theo các đường ống qua song chắn rác (S01) nhờ vào trọng lực. Song chắn rác thô này có tác dụng loại bỏ các tạp vật kích thước lớn cuốn theo nước, chủ yếu là vải vụn, gỗ, giấy báo, bao nylon …nhằm bảo vệ cho các bơm, van và đường ống phía sau. Định kỳ rác thải này được lấy lên và được vận chuyển đến hố rác tập trung, vận chuyển đến bãi chôn lấp, rác được tập trung sau đó bàn giao cho dịch vụ môi trường KCN, ban quản lý khu công nghiệp có nhiệm vụ vận chuyển rác, bùn đến nơi xử lý phù hợp.

Tại mương tách dầu/lắng cặn (B01), với cấu tạo chuyên biệt,  nước thải bị phân tách làm 3 lớp:

• • Lớp nhẹ nổi trên bề mặt bao gồm: rác, váng xốp…
  • Lớp trung gian ở giữa mà thành phần chính là nước thải tương đối đồng nhất.
  • Lớp cặn lắng dưới đáy bao gồm: bùn, đất, cát…

Lớp nhẹ nổi lên trên cũng như lớp cặn lắng dưới đáy sẽ được hút bỏ định kỳ bằng xe bồn chuyên dụng. Còn lớp ở giữa sẽ chảy tự nhiên nhờ trọng lực sang hố thu (B02).

Tại hố thu (B02), lắp đặt tấm lọc rác tinh (S02). Trong nước thải là các loại rác, huyền phù, cặn lơ lửng có kích thước nhỏ… sẽ được giữ lại nhờ hệ thống lưới lọc có kích thước mắt lưới từ 0.5-1 mm để hạn chế tối đa rác thải theo vào ngăn bơm, tăng cường khả năng bảo vệ bơm và đồng thời cũng nhằm làm tăng hiệu quả xử lý cho các công trình phía sau. Lượng rác tinh này được vớt lên định kỳ để duy trì tác dụng của tấm lọc rác. Nước thải sau đó được bơm lên bể điều hòa (B03), bởi 1 trong 2 bơm P02.01 & P02.02 (1 bơm chạy, 1 bơm dự phòng và hoạt động luân phiên).

Tại bể điều hòa (B03) nước thải được trộn lẫn, làm đồng đều các thành phần (BOD, COD, pH, N, P, Nhiệt độ…) cũng như ổn định lưu lượng. Do tính chất nước thải thay đổi theo từng giờ sản xuất và tùy vào tính chất nước thải của từng công đoạn nên bể điều hòa rất cần thiết trong việc điều hòa nồng độ và lưu lượng nước thải, làm giảm kích thước và tạo chế độ làm việc ổn định liên tục cho các công trình phía sau, tránh sự cố quá tải. Ngoài ra bể điều hòa còn có mục đích là giảm bớt sự dao động hàm lượng các chất bẩn trong nước thải, làm giảm và ngăn cản lượng nước thải có nồng độ các chất độc hại cao đi trực tiếp vào các công trình xử lý sinh học.

Từ bể điều hòa nước thải sẽ được bơm lên bồn định lượng bởi 2 bơm P03.01 & P03.02, rồi sau đó nước thải sẽ tự chảy xuống bể vi sinh.

Tại bể sinh học hiếu khí, các chất hữu cơ hòa tan và không hòa tan chuyển hóa thành bông bùn sinh học – quần thể vi sinh vật hiếu khí, có khả năng lắng dưới tác dụng của trọng lực. Một lượng khí được cung cấp cùng với nước thải chảy liên tục vào bể sẽ được xáo trộn với bùn hoạt tính, cung cấp oxy cho vi sinh vật phân hủy chất hữu cơ. Trong điều kiện này, vi sinh tăng trưởng sinh khối và các bông bùn hoạt tính dạng lơ lửng trong nước. Hàm lượng bùn và nhu cầu oxy đồng nhất trong toàn bộ thể tích bể.

Nước thải sau khi qua bể sinh học sẽ tự chảy vào bể lắng 2 nhằm tách hỗn hợp nước và bùn hoạt tính. Các bông cặn từ bể vi sinh sẽ tiếp xúc với nhau tạo thành các đám bông cặn lớn và lắng xuống đáy bể lắng. Bùn cặn sau khi lắng được hút từ đáy bể có nồng độ cao sẽ được tuần hoàn một phần vào bể sinh học nhằm duy trì hàm lượng sinh khối đủ cho quá trình chuyển hóa chất hữu cơ của các vi sinh vật. Phần bùn dư còn lại sẽ được đưa về bể phân hủy bùn để thực hiện quá trình phân hủy và nén bùn.

Tại bể khử trùng nước sau khi xử lý vi sinh vẫn còn chứa một hàm lượng vi khuẩn nhất định sẽ được hòa trộn với dung dịch nước chlorine (nồng độ 6-9 ppm) và lưu trong thời gian 30 phút để khử trùng (chủ yếu là vi khuẩn đường ruột coliform). Cuối cùng nước thải đã xử lý sẽ chảy ra hệ thống thoát nước chung của khu vực hoặc tập trung vào bể chứa để tái sử dụng (tưới cây, rửa đường, nuôi cá…).

Bùn vi sinh dư được bơm ra từ bể lắng và tập trung lại bể chứa bùn. Tại đây cùng với thời gian, bùn vi sinh sẽ bị phân hủy thành nước dơ & xác bùn. Nước dơ sẽ được xử lý theo chu trình, còn xác bùn cùng với các cặn lắng khác sẽ được hút bỏ bằng xe bồn chuyên dụng, định kỳ khoảng 6 tháng 1 lần.